Internet stał się narzędziem tak powszechnym, że dzieci i młodzież wychowana już
w nieograniczonym dostępie do treści internetowych nie uznaje równoległości światów rzeczywistego i wirtualnego, stapiając go w jednolity świat. Dlatego ważne jest, aby zapewnić najmłodszym użytkownikom bezpieczeństwo podczas korzystania z Internetu czy aplikacji mobilnych.

Zupełnie inaczej opiekunowie powinni dbać o bezpieczeństwo małego dziecka, a inaczej nastolatka operując i przesuwając wg potrzeby granice kontroli, ale także wspierania wyborów dokonywanych przez dziecko, uświadamiania oraz reagowania na sytuacje ryzykowne czy ograniczenia czasu korzystania z urządzeń. Im mniejsze dziecko, tym większa powinna być kontrola – może to być zablokowanie wszystkich witryn z wyjątkiem wybranych przez rodziców tworząc tzw. białą listę stron dozwolonych (white list). Dziecko dokonuje wyborów np. z gier czy filmów, które znajdują się na stronie akceptowanej przez rodziców, dziecko nie ma możliwości skontaktowania się z osobami nieznajomymi, opiekun jest świadomy wszystkich działań podejmowanych przez dziecko.

Im dziecko większe, tym większa powinna być swoboda. Rodzice mogą pozwalać na samodzielne korzystanie ze znanych i zaakceptowanych stron, pozwalają na komunikację
np. ze znajomymi spoza wirtualnego świata. Z czasem coraz częściej dziecko może samodzielnie poszukiwać treści, jednak przy aktywnych ustawieniach filtrów kontroli rodzicielskich.

Im dziecko jest starsze i bieglejsze informatycznie, tym mniej zalecane są blokady rodzicielskie. Wtedy należy położyć nacisk na edukację samego nastolatka, który powinien mieć dużą świadomość ryzykownych zachowań, działań nieakceptowanych przez rodziców.

Na każdym etapie ważne jest podejmowanie rozmów z dzieckiem o jego bezpieczeństwie oraz pomoc w przypadku problemów. Zdarza się, że rodzice nie podejmują tematu bezpieczeństwa w Internecie, ponieważ postrzegają  dziecko jako użytkownika bardziej zaawansowanego technicznie i nie potrzebującego pomocy. Być może najmłodsze pokolenie jest biegłe w dziedzinie technologii, jednak brak wiedzy oraz doświadczenia życiowego może przyczynić się do zaistnienia sytuacji ryzykownych. Cały czas należy pamiętać o czasie spędzanym z użyciem nowych technologii i to czasem spęczanym łącznie – korzystania
z laptopa, tabletu, smartfona czy konsoli do gier.

Rodzice martwią się o bezpieczeństwo dzieci w Internecie,
ale nie rozmawiają z nimi na ten temat

Ten brak komunikacji wynika najczęściej z trudności w przeprowadzaniu takich rozmów.

Dla 60% rodziców często nie lada wyzwaniem jest wyjaśnienie zagrożenia w taki sposób,
aby dzieci je zrozumiały. Być może trudno im przekonać je, aby poważnie traktowały temat zagrożeń – w końcu jeśli nie są one w odpowiedni sposób wyjaśnione, jak można oczekiwać, że dzieci będą miały ich świadomość? Ponadto rodzicom trudno jest ochronić dzieci przed poddaniem się presji rówieśniczej, jeśli chodzi o ryzykowne zachowanie.

Jak można zwiększyć poziom bezpieczeństwa?

Zwiększanie poziomu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży jest zależne od wszystkich użytkowników Internetu, którzy nie powinni wspierać działań niepożądanych oraz, co bardzo ważne, zgłaszać sytuacje ryzykowne. Jest to możliwe dzięki dostępnym narzędziom takim jak przycisk „zgłoś”, formularz kontaktowy, dzięki którym można szybko przekazać informacje do moderatorów, którzy mogą zareagować zakładając ostrzeżenie, przenieść materiały do innej kategorii tematycznej lub skasować treści niepożądane. Konieczne są również jasne zasady społeczności internetowej, które powinny być bezwzględnie stosowane i przestrzegane.

Internet jest bardzo ważnym medium zarówno dla dzieci i młodzieży jak i dorosłych.
Jest to też medium, które zmienia się bardzo dynamicznie i aby dotrzymać kroku zmianom należy ciągle podnosić swoje kompetencje. Dlatego, tak ważne jest współdziałanie wszystkich, którzy uczestniczą w procesie tworzenia Internetu, ale również podczas biernego korzystania. Dostawcy treści powinni zadbać o jasne i pełne klasyfikowanie treści oraz je moderować. Instytucje zajmujące się edukacją powinny podejmować tematykę bezpieczeństwa w Internecie, a jego użytkownicy powinni zgłaszać sytuacje niepożądane
i nieodpowiednie. Rodzice natomiast powinni asystować dziecku bez względu na wiek w jego wirtualnych poszukiwaniach.

Warto wiedzieć! Zasady Bezpieczeństwa dla dzieci!

Chroń swoją prywatność!

Nie podawaj swoich danych osobowych, takich jak: imię, nazwisko, numer telefonu czy adres domowy.

Zadbaj o swój wizerunek. Jeśli publikujesz w sieci swoje zdjęcia, zadbaj, by widzieli je tylko Twoi znajomi. Nie umieszczaj w sieci zdjęć, które mogą Ci zaszkodzić dziś lub za jakiś czas.

Mów, jeśli coś jest nie tak!

W sytuacji, kiedy ktoś lub coś Cię w Internecie zaniepokoi lub wystraszy, koniecznie opowiedz o tym rodzicom lub innej zaufanej osobie dorosłej.

Nie ufaj osobom poznanym w sieci!

Nigdy nie można w 100% zaufać komuś poznanemu w sieci. Nie spotykaj się z osobami poznanymi w Internecie. O propozycjach spotkania od internetowych znajomych informuj rodziców.

Szanuj innych w sieci!

Pamiętaj, by traktować innych z szacunkiem. Swoje zdanie wyrażaj, nie obrażając nikogo.
Nie reaguj agresją na agresję.

Korzystaj z umiarem z Internetu!

Zbyt długie korzystanie z komputera, tabletu czy smartfona może zaszkodzić Twojemu zdrowiu i pogorszyć kontakty ze znajomymi. W dzisiejszych czasach tylko nieliczni potrafią się obejść bez Internetu. To świetne miejsce, w którym znajdziemy pomoce do pracy, szkoły
i rozrywkę. Dziś Internet jest niezbędny.  Pamiętajmy jednak o tym, aby korzystać z jego dobrodziejstw rozsądnie i przestrzegać kilku opisanych powyżej zasad bezpieczeństwa.

Marek Milczarek,
psycholog